หัวใจแห่งปัญญารู้แจ้งพาข้ามฝั่ง
หฤทัยสูตร ฉบับใหม่โดยพระอาจารย์ติช นัท ฮันห์
พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร
เมื่อทรงพิจารณาหยั่งลึกลงในปัญญาพาข้ามฝั่ง
ก็ทรงประจักษ์แจ้งว่า ขันธ์ ๕ ล้วนว่างเปล่า
พระองค์จึงทรงหลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งปวง
ฟังก่อน พระสารีบุตร! ร่างกาย(รูป)นี้เอง คือความว่าง
ความว่างนี้เองคือร่างกาย ร่างกายมิใช่อื่นใดจากความว่าง
และความว่างก็มิใช่อื่นใดจากรางกายนี้ (ที่เหลืออีก ๔ ขันธ์ คือ)
ความรู้สึก(เวทนา) การรับรู้(สัญญา) จิตปรุงแต่ง(สังขาร)
และความสำนึกรู้(วิญญาณ) ก็มีสภาพเช่นเดียวกันนี้แล
ฟังก่อน พระสารีบุตร!
สรรพสิ่งทั้งหลายล้วนมีประทับเครื่องหมายแห่งความว่าง
ไม่มีสิ่งใดเกิดและดับ มีอยู่หรือไม่มี
แปดเปื้อนหรือใสสะอาด เพิ่มหรือลด
ดังนั้นในความว่างนี้ ร่างกาย ความรู้สึก การรับรู้ จิตปรุงแต่ง
และความสำนึกรู้ ก็ไม่อาจมีได้ด้วยตัวมันเองลำพัง
อวัยวะรับรู้ทั้ง ๖ สิ่งสัมผัสทั้ง ๖
และวิญญาณรับรู้ในทั้ง ๖ สิ่งนั้นก็ไม่อาจมีได้ด้วยตัวมันเองลำพัง
ขอบเขตแห่งปรากฏการณ์ทั้ง ๑๘ (ธาตุ ๑๘)
นับแต่ ดวงตา (จักษุธาตุ) ไปจนถึงความสำนึกรู้ทางใจ (มโยวิญญาณธาตุ)
ล้วนไม่อาจอยู่ได้ดวยตัวมันเองลำพัง
อริยสัจ ๔ คือ ทุกข์ เหตุเกิดทุกข์
ความดับทุกข์ และหนทางสู่ความดับทุกข์
รวมทั้งปัญญาหยั่งรู้ หรือการบรรลุธรรม
ก็ไม่อาจมีอยู่ได้ ด้วยตัวมันเองลำพัง
ผู้ใดเห็นได้เช่นนี้
ผู้นั้นย่อมไม่เห็นว่าจะมีสิ่งใดที่จำเป็นต้องบรรลุถึง
เมื่อพระโพธิสัตว์ดำรงอยู่ในปัญญาพาข้ามฝั่ง
จึงไม่มีอะไรกีดขวางภายในจิตใจของพระองค์
และเพราะจิตปราศจากสิ่งขวางกั้น
พระองค์จึงทรงข้ามพ้นความกลัว
ทำลายสิ้นซึ่งความเข้าใจผิดทั้งปวง
และบรรลุถึงนิพพานอย่างสมบูรณ์
พระพุทธเจ้าทุกพระองค์ในอดีต ปัจจุบันและอนาคต
เพราะทรงได้อาศัยการปฏิบัติในปัญญาพาข้ามฝั่ง
จึงทรงบรรลุถึงการตรัสรู้อย่างสมบูรณ์
พระสารีบุตร! ด้วยเหตุฉะนี้ ใครก็ตามพึงรู้ว่า
ปัญญาพาข้ามฝั่งคือมหามนต์ คือมนตร์สว่างที่สุด
คือมนตร์อันสูงสุด ไม่มีมนตร์ใดเทียบเทียมได้
เราจึงควรประกาศบทมนตร์
เพื่อสรรเสริญปัญญาพาข้ามฝั่ง ดังนี้
เมื่อตรัสจบ พระโพธิสัตว์จึงกล่าวว่า:
“คเต คเต ปารคเต ปารสัมคเต โพธิ สวาหา”
The Insight that Brings Us to the Other Shore (Heart Sutra)
Translated by Thich Nhat Hanh from Prajñāpāramitā-hṛdaya Sūtra, Taishō 251
Avalokiteshvara
while practicing deeply with
the Insight that Brings Us to the Other Shore,
suddenly discovered tha
tall of the five Skandhas are equally empty,
and with this realisation
he overcame all Ill-being.
“Listen Sariputra,
this Body itself is Emptiness
and Emptiness itself is this Body.
This Body is not other than Emptiness
and Emptiness is not other than this Body.
The same is true of Feelings,
Perceptions, Mental Formations,
and Consciousness.
“Listen Sariputra,
all phenomena bear the mark of Emptiness:
their true nature is the nature of
no Birth no Death,
no Being no Non-being,
no Defilement no Purity,
no Increasing no Decreasing.
“That is why in Emptiness,
Body, Feelings, Perceptions,
Mental Formations and Consciousness
are not separate self entities.
“The Eighteen Realms of Phenomena
which are the six Sense Organs,
the six Sense Objects,
and the six Consciousnesses
are also not separate self entities.
“The Twelve Links of Interdependent Arising
and their Extinction
are also not separate self entities.
“Ill-being, the Causes of Ill-being,
the End of Ill-being, the Path,
insight and attainment,
are also not separate self entities.
“Whoever can see this
no longer needs anything to attain.
“Bodhisattvas who practice
the Insight that Brings Us to the Other Shore
see no more obstacles in their mind,
and because there
are no more obstacles in their mind,
they can overcome all fear,
destroy all wrong perceptions
and realize Perfect Nirvana.
“All Buddhas in the past, present and future
by practicingthe
Insight that Brings Us to the Other Shore
are all capable of attaining
Authentic and Perfect Enlightenment.
“Therefore Sariputra,
it should be known that
the Insight that Brings Us to the Other Shore
is a Great Mantra,
the most illuminating mantra,
the highest mantra,a mantra beyond compare,
the True Wisdom that has the power
to put an end to all kinds of suffering.
“Therefore let us proclaima
mantra to praise
the Insight that Brings Us to the Other Shore:
Gate, gate, pāragate, pārasaṃgate, bodhi svāhā,
Gate, gate, pāragate, pārasaṃgate, bodhi svāhā,
Gate, gate, pāragate, pārasaṃgate, bodhi svāhā!”
ฟังบทสวดภาษาอังกฤษได้ที่นี่ https://plumvillage.org/library/sutras/the-heart-sutra